ناوهڕۆك
زانیاری دەربارەی برنج
بەشی بەکارهاتووی دەنکەکەییەتی، ڕووەکێکی ساڵانەیە و سەرچاوەکەی لە ئاسیاوەیە بە تایبەتی چین و هیندستان و ئەندۆنیسیا، هەر لەوێوە بڵاوبۆتەوە بۆ سوریا و ئەفەریقا و ئەمەریکا. لە سووریاوە بە دەریای سپی ناوەڕاستەوە گەیشتۆتە ئەوروپا. ئێستا لە ئیتالیا و ئیسپانیا دەچێندرێ و بە کەمێکیش لە بەریتانیا. لە جیهاندا ١٥٠ جۆری هەیە و لە هیندستان ٥٠-٦٠ جۆری هەیە.
بۆ چاندنی برنج زەویەکی تەڕ و ئاوێکی زۆری دەوێت و لە ناو زۆنگاوەکانیش دەبێت، کەم جۆری هەیە لە زەوی وشک و کەم ئاوی بڕوێت.
پێکهاتەی برنج
- نیشاستە ٧٨٪.
- ئاو ١٢.٥٪.
- پڕۆتین ٣٪.
- ڕۆنی ڕووەکی ٣٪.
- کانزای وەک پۆتاسیۆم و سۆدیۆم و کالیسیۆم و مەنگەنیز و فۆسفۆڕ و کبریت و یۆدی تیایە.
- ڤیتامینی (ئەی و بی و ئی) تیایە.
بەکارهێنانی پزیشکی و سوودەکانی برنج
- سەرچاوەیەکی سەرەکی خۆراک و وزەیە.
- سووکە لەسەر گەدە و بە ئاسانی هەرس دەکرێت.
- بۆ سکچوون باشە چونکە پۆتاسیۆمی تیایە.
- ئاوی برنج پاش کوڵان بۆ نەرم کردن و ڕوونی پێست باشە.
- ئاوی برنج و کەمێک شەکر و لیمۆ بۆ دابەزینی تاو گەرما بردن و هەوکردن باشە.
- بۆ نەخۆشیەکانی گورچیلە باشە وەک بوونی پڕۆتین لەناو میز و کەمبوونەوەی چالاکی گورچیلە.
- هۆقنەی دامەن بە ئاوی برنج باشە بۆ چارەسەری برین و هەوکردنی ڕەستە و کۆم.
- ئاوی برنج بۆ چارەسەری سووتانەوەی پێست و ڕۆژبردن باشە.
- بۆ چارەسەی سکچوون باشە بە تایبەتی لە منداڵان بە تایبەتی لە منداڵان بە تایبەتی ئەوانەی شیری چەور وەردەگرن.
سەرچاوەکان
1858 بینین