ناوه‌ڕۆك
ناساندن
سوودەکانی خواردنەوەی ئاوی گوڵەباخ (بە ئینگلیزی: Benefits of drinking rose water، بە عەرەبی: فوائد شرب ماء الورد) ئاوی گوڵەباخ بە تەقاندنی گەڵای گوڵ و بەهەڵمکردنی ئامادە دەکرێت ئەم ئاوە لە سەدەی حەوتەمەوە کەڵکی لێ وەرگیراوە لە پزیشکی نەریتی لە ئێران و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا تایبەتمەندی دەرمانی هەیە و دەتوانرێت لە ئامادەکردنی خۆراکدا بەکاربهێنرێت. تازەکەرەوەیەکی جێگرەوەیە بۆ بۆنەکان کە لە ماددە کیمیاییەکان دروست دەکرێن; ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە بۆنێکی جیاوازی هەیە، هەروەها دەتوانرێت لە دروستکردنی کەرەستەی جوانکاریدا بەکاربهێنرێت.
سوودەکانی خواردنەوەی ئاوی گوڵەباخ
ئاوی گوڵەباخ چەندین سوودی تەندروستی پێشکەش بە جەستەی مرۆڤ دەکات و ئەمانەی خوارەوە گرنگترین لەو سوودانەن:
کەمکردنەوەی خورانی پێست: ئاوی گوڵەباخ تایبەتمەندی دژە هەوکردنی بەهێزی هەیە، بەو پێیەی ئەم تایبەتمەندیانە دەتوانێت یارمەتی چارەسەرکردنی هەندێک نەخۆشی ناوەوە و دەرەکی بدات، هەروەها دەتوانێت یارمەتی نەهێشتنی خورانی پێست بدات کە پەیوەندی بە ڕۆزاسیا و ئەکزیما هەیە.
کەمکردنەوەی ئازاری قورگ: لە ماوەی ڕابردوودا ئاوی گوڵەباخ بۆ نەهێشتنی ئازاری قورگ بەکاردەهێنرا، هەندێک بەڵگەش ئاماژە بە کاریگەرییەکەی دەکەن لەم کارەدا، بەڵام ئەم کاریگەرییە هێشتا پێویستی بە لێکۆڵینەوەی زیاترە.
چارەسەری هەوکردن: ئاوی گوڵەبەڕۆژە تایبەتمەندی دژە بەکتریا هەیە، هەربۆیە دەتوانێت ڕێگری بکات و چارەسەری هەوکردن بکات. لە توێژینەوەیەکدا دەرکەوتووە کە بەکارهێنانی ئەم ئاوە لە قەترەی چاو بۆ چارەسەرکردنی هەوکردنی پێڵوی چاو (بە ئینگلیزی: Conjunctivitis) یارمەتیدەر بووە لە چارەسەرکردنی ئەم حاڵەتە، و ئەمەش دەتوانێت بە یارمەتی قەترە بەکاربێت بۆ چارەسەرکردنی حاڵەتەکانی وشکبوونەوەی چاو، زیرۆزی پێڵوی چاو، هەوکردنی توندی ڕژێنی فرمێسک، ئاوی سپی چاو ئەوانی تر.
دژە ئۆکسێنەری تێدایە: گەڵای گوڵ و زەیت دژە ئۆکسێنەری بەهێزی تێدایە، ئەم دژە ئۆکسێنەرانە دەتوانن یارمەتیدەر بن لە پاراستنی خانەکانی جەستە لە تێکچوون لە توێژینەوەیەکدا دەرکەوتووە کە ئەو دژە ئۆکسێنەرانەی لە ئاوی گوڵدا دەبینرێن کاریگەری ڕێگریکردنیان لەسەر تێکچوونی ئۆکسجینی چەوریەکان هەیە، کە پارێزگاری کاریگەر دەکات جەستە.
باشترکردنی باری دەروونی: ئاوی گوڵ تایبەتمەندی دژە دڵەڕاوکێ و دژە خەمۆکی هەیە، هەروەها توێژینەوەیەک کە لەسەر مشک ئەنجامدراوە ئاماژەی بەوە کردووە کە دەرهاویشتەی گەڵای گوڵ دەتوانێت یارمەتی ئارامکردنەوەی سیستەمی دەماری ناوەندی بدات، هەروەها هەڵمژینی ئاوی گوڵ یان خواردنی بە شێوەی زارەکی دەبێتە هۆی باشترکردنی باری دەروونی، و لەلایەکی تریشەوە: ئەم ئاوە دەتوانێت یارمەتیت بدات لە خەوتن و کاریگەریەکەی هاوشێوەی دەرمانی Diazepam بێت.
چارەسەری سەرئێشە: ئاوی گوڵ و زەیتی سروشتی گوڵ لە چارەسەری بۆنداردا بەکاردەهێنرێن (بە ئینگلیزی: Aromatherapy)؛ ئەمەش یارمەتیدەرە بۆ نەهێشتنی سەرئێشە و کە ڕەنگە بەهۆی تایبەتمەندی دژە سترێسەوە بێت. یەکێک لە توێژینەوەکان ئاماژە بەوە دەکات کە هەڵمی ئەم ئاوە سەرئێشە کەمدەکاتەوە جگە لەوەش دەتوانرێت پەستێنەرێک کە لە ئاوی گوڵدا تەڕ کراوە بەکاربهێنرێت و بۆ ماوەی ٤٥ خولەک بخرێتە سەر سەر بۆ چارەسەرکردنی سەرئێشە.
کەمکردنەوەی کێشەکانی هەرس: ئاوی گوڵەباخ لە پزیشکی تەقلیدیدا بەکارهاتووە بۆ باشترکردنی پرۆسەی هەرس، هەروەها لە لێکۆڵینەوەیەکدا هەندێک بەڵگەی دەرخستووە کە ئەم ئاوە کاریگەری ئەرێنی لەسەر پرۆسەی هەرسکردن و کەمکردنەوەی تێکچوونی هەرسکردن هەیە، بەو پێیەی دەتوانێت دەردانی زەرداو باشتر بکات. کە دەکرێت هەرسکردن بەرز بکاتەوە.
چارەسەری برین: تایبەتمەندی دژە میکرۆب و دژە بەکتریا لە ئاوی گوڵدا یارمەتی خێراکردنی پرۆسەی چاکبوونەوەی برین دەدات. وەک: بڕین و سووتان و پەڵە. ئەمەش بە بەشداریکردن لە تەمیزکردنەوە و بەرەنگاربوونەوەی هەوکردن بەدەست دێت.
بەرەوپێشبردنی تەندروستی مێشک: ئاوی گوڵەباخ بۆ چارەسەرکردنی چەند حاڵەتێکی دەروونی و هزری بەکارهاتووە. وەک: خەمۆکی، سترێس، و خەمباری هەروەها زانراوە کە ئەم ئاوە باشە بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشی ئەلزەهایمەر و بیرچوونەوە هەروەها دەرکەوتووە کە ئەو تایبەتمەندیانەی کە ئاوی گوڵەباخ هەیەتی ڕێگری لە مادەی پرۆتینی دەکات کە جەستە تێیدا بەرهەمی دەهێنێت لە ڕووداوی هەوکردن، ئەم نەخۆشیانە کاریگەرییان لەسەر کارکردنی مێشک هەیە و دەتوانن خانەکان بکوژن.
چارەسەرکردنی کێشەکانی ددان: ئاوی گوڵ دەتوانێت یارمەتی چارەسەرکردنی هەندێک کێشەی ددان بدات. بەکارهێنانی ڕەنگە هەوکردنی پووک و گرفتەکانی کەم بکاتەوە، جگە لەوەش ڕەنگە ئازارەکانی کەم بکاتەوە، هەروەها دەتوانێت تەندروستی ددان بەهێز بکات. سەبارەت بەو کەسانەی کە بەدەست بۆنی ناخۆشی دەمەوە دەناڵێنن، دەتوانن بەکاربهێنن بۆ ڕزگاربوون لەم بۆنە کە ئاوی گوڵ دەم شۆردنێکی گونجاوە بۆ ڕزگاربوون لە بۆنی ناخۆشی دەم.
کاریگەری زیانبەخشی ئاوی گوڵەباخ
بەکارهێنانی ئاوی گوڵ لە دەرەوە یان خواردنی بە شێوەی زارەکی سەلامەتە بۆ تەندروستی، بەڵام ڕەنگە هەندێک کەس تووشی هەستیاری بە ئاوی گوڵ ببن. بۆیە واباشە پشکنینی هەستیاری بۆ ئاوی گوڵەباخ بکرێت پێش ئەوەی بیدەیت لە پێست، بە وەرگرتنی بڕێکی کەمی و دانانی لەسەر خاڵێکی بچووک لەسەر دەست، و چاوەڕوانی بۆ ماوەی ٢٤ کاتژمێر ئەگەر هیچ کاردانەوەیەکی هەستیاری لەسەر پێست دەرنەکەوت، دەتوانرێت بە سەلامەتی بۆ چارەسەرکردن بەکاربهێنرێت ئەگەر کەسێک هەستیاری هەبێت، بەکارهێنانی ڕەنگە ببێتە هۆی هەندێک نیشانە. وەک: هەستکردن بە سووتانەوە و زەقبوونەوە و سووربوونەوە و خورانی پێست و ئەگەر ئەم نیشانانە دەرکەوتن، باشترە ڕاستەوخۆ ڕاوێژ بە پزیشک بکرێت.
چۆن ئاوی گوڵ ئامادە بکەین؟
ئاوی گوڵەباخ دەتوانرێت بە هەنگاوی سادە و بە پێکهاتەی سروشتی ئامادە بکرێت، بۆ ئامادەکردنیش دەتوانیت ئەم هەنگاوانە پەیڕەو بکەیت:
- کۆکردنەوەی گەڵای گوڵ لە بەیانیاندا دوای خۆرهەڵاتن.
- ئەم گەڵایانە بە باشی بشۆ بە بەکارهێنانی ئاوی پاک.
- گەڵای گوڵەباخ بخەرە ناو قاپێکەوە کە پڕە لە ئاوی پاک، و ئاوی تێبکە تاوەکو گەڵای گوڵەکان بە تەواوی لە ئاودا نوقم دەبن.
- بە سەرەقەپاخ مەنجەڵەکە دابخە، و بیخە سەر ئاگرێکی کەم تا دەکوڵێت.
- ئاوەکە جێبهێڵە تا بە تەواوی بەهەڵم دەبێت و ئاوەکە دەگۆڕێت بۆ ڕەنگی گەڵای گوڵ.
- گوڵاوەکە بپەستە بۆ ئەوەی گەڵا گوڵەکان کۆ بکەیتەوە، پاشان بەجێی بهێڵە تا بە تەواوی سارد دەبێتەوە، و بیخە ناو دەفرێکی هەواگۆڕکێ و هەڵیبگرە.
