ناوهڕۆك
دابین نەکردنی پێداویستییە مادییەکانی منداڵ
هەڵەیەکی دیکە لەو هەڵە باوانەی کە هەندێ لە دایکان و باوکان دەرهەق بە منداڵەکانیان ئەنجامی دەدەن، بریتییە لە دابین نەکردنی پێداویستییە ماددیەکانی منداڵ، وەک جلوبەرگ، پێداویستییەکانی خوێندن، چارەسەرکردنی نەخۆشی و ...تاد.
هۆكارەكان
- هەژاری و دەستکورتی خێزان و دایک و باوک.
- هەست نەکردن بە بەرپرسیارییەتی.
- خەمساردی و کەمتەرخەمی.
- سەرقاڵی و فرەکاری.
- زۆری ژمارەی منداڵ.
- لاوازی ئاستی زانستی و ڕۆشنبیری دایک و باوک.
- لاوازی هەستی مرۆڤدۆستی.
ئەڵبەتە ئەگەر دایکان و باوکان، پێداویستییە ماددیەکانی منداڵەکانیان دابین نەکەن، دەبێتە هۆی بێبەشبوونی منداڵ لە زۆر شت و کاریگەری نەرێنی لەسەر گەشی منداڵ جێدێڵێ و زیانێکی زۆری پێدەگات.
زیانەكان
گرنگترین ئەو زیانانەش ئەمانەن:
- هەست بە بەشخوراوی دەکات.
- هەست بە خۆبەکەمزانین دەکات.
- دەبێتە کەسێکی گۆشەگیر و دوورەپەرێز.
- بڕوا و متمانەی بە خۆی و دایک و باوکی نامێنێت.
- کاریگەرییەکی نەرێنی لەسەر گەشەی منداڵ جێدێڵێ، بە تایبەتی لە ڕووی گەشەی جەستەیی و هزری و زانستی و کۆمەڵایەتییەوە.
- لە خوێندندا سەرکەوتوو نابێت.
- دووچاری دزی و لاساری دەبێت.
- مەودایەکی زۆر دەکەوێتە نێوان خۆی و دایک و باوکی.
- ڕقی لە دایک و باوکی دەبێتەوە.
- بیر لە تۆڵەسەندنەوە دەکاتەوە.
- لە ژیانیدا سەرکەوتوو نابێت.
چارەسەکردنی ئەم هەڵەیە
بۆ ئەوەی مندال بە شێوەیەکی ئاسایی گەشە بکات و گست قۆناغەکانی ژیانی بە سەرکەوتووی ببڕێت، پێویستە دایکان و باوکام، گشت پێداویستییەکانی ژیان، بە تایبەتی پێداویستییە مادییەکان بۆ منداڵەکانیان فەراهەم بکەن، وەک خۆراک و پۆشاک و پێداویستییەکانی خوێندن و ...تاد. تاکو زۆری و ستەم لە مندالەکانیان نەکرێت و چاویان لە دەستی ئەم وئەو نەبێت و دووچاری لاساری نەبن و پەنا بۆ دزینی ماڵی خەڵک نەبەن.
هەروەها بەخێوکردنی منداڵ، ئەرکێکی سەرەکی دایکان و باوکانە و بەرپرسیارییەتییەکە لە ئەستۆی ئەواندایە و پێویستە لە ئاست ئەو بەرپرسیارییەتیەدا بن و هەرچی هەیە و پێویستە، بە منداڵەکانیان ببەخشن، بۆ ئەوەی بتوانن نەوەیەکی زانا و دانا و بەتوانا پێبگەیەنن و تێبگەیەنن و پێشکەش بە کۆمەڵگە بکەن.