ناوه‌ڕۆك
ئەو شتانە چین کە منداڵان لە باخچە فێریدەبن؟
باخچەی منداڵان (بە ئینگلیزی: kindergarten) شوێنێکە بۆ ئاگاداری کردن لە منداڵان و دیاریکردنی تواناکانیان، هەروەها بۆ پەروەردە کردنی لایەنی سۆزداری، جەستەیی، عەقلی، ڕەفتاری، کۆمەڵایەتی، گوفتاری و گەشەی داهێنان لای منداڵ زۆر گونجاو و لەبارە، باخچەیەکی باش لەگەڵ ئەوەی شوێنێکی پارێزراو و پەروەردەیی دابین دەکات بۆ منداڵان، فێری زۆرێک لە کارامەییەکانی ژیانیان دەکات و یارمەتییان دەدات بۆ ئامادەبوونیان بۆ قوتابخانە، لەمڕۆدا باخچە شوێنێک نییە تەنها بۆ یاری کردن، منداڵان شتێکی سەرەتایی فێردەبن لەو شتانەی کە دواتر لە قوتابخانە وەری دەگرن.
ئەو بابەت و وانانەی لە باخچە فێردەکرێن و هاندەدرێن لەسەریان
خوێندنەوە: منداڵان لە باخچەوە دەست دەکەن بە فێربوونی خوێندەوە و کاتێک ئامادە دەبن بۆ ڕۆشتن بۆ پۆلی یەکەم دەست بە فێربوونی نووسین دەکەن، پڕۆگرامی باخچە فێرکردنی گرتنی کتێب و ناسینەوەی لەڕێی بەرگەوە و ناونیشانی کتێب و ناسینەوە و جیاوازی نێوان پیتەکان و وشە و ڕستەیە، هەروا منداڵان لە گرنگی گوێ گرتن و قسەکردن لەگەڵ کەسانی تر و نوسینی ناوی خۆیان فێر دەبن.
زانیاری کۆمەڵایەتی: لە باخچە زانیاری کۆمەڵایەتی دەدرێت بە منداڵان وەکوو ئەوەی کە چۆن بە پێی کات شتەکان دەگۆڕێن، یاساکانیان فێر دەکرێت، هەندێ ڕووداوی مێژوویی گرنگ و سومبلە نەتەوایەتییەکان وەکوو ئاڵای وڵاتی خۆیان، زانیاری لەسەر ژینگەی دەوروبەر فێردەبن کە مرۆڤەکان چۆن بۆ بەدەست هێنانی پێویستییە سەرەتاییەکانیان پەیوەستن بە خواردن و ئاو و ژینگەوە.
مۆسیقا: منداڵان لە باخچە هەلی گۆرانی وتن و ژەنینی ئامیری مۆسیقا و سەما کردنیان پێ دەدرێت، ڕاهێنەران بە سوود وەرگرتن له گۆرانی کورت منداڵان فێر دەکەن کە چۆن بە تەنها یاخود لەگەڵ ئەوانی تر گۆرانی بڵێن، بتوانن باشتر کۆنترۆڵی دەنگی خۆیان بکەن و لە چ کاتێکدا دەنگیان بەرز یان نزم بکەنەوە، هەروا مۆسیقا منداڵان ئاشنا دەکات بە کەلتووری نەتەوەکانی تر.
بیرکاری: لە باخچە هەندێک شتی سەرەتایی لەسەر بیرکاری فێر دەبن وەکوو ژمارەکان و بەراوردکردن و کەم و کۆ و یەکسانی.
دۆزینەوە: باخچە منداڵەکان هاندەدات تا لە ژینگەی دەوروبەری خۆیان بگەڕێن و هەست بە دۆزینەوە و زانینی شت بکەن.
ئەو یاری و چالاکییانەی وەک ڕێگای فێربوون لە باخچە بەکاردێن و بەسوودن
- چیرۆک گێڕانەوە.
- دروست کردنی پیتەکان بە بەرد یاخود لم (شتێک جگە لە پێنووس).
- دروستکردنی دەنگی مۆسیقی بە بەکار هێنانی کەلوپەلی چێشتخانە.
- ژماردنی پارە جا پارەکان پارەی کاغەزی بن یان پلاسیکی وەکوو ئامڕازی یاری منداڵان.
- شتی بێ گیان و گیاندار، واتە داوا لە منداڵ بکەیت شتە بێ گیان و گیاندارەکان بدۆزێتەوە.
- فێربوونی شێوەکان و دۆزینەوە و ناسینەوەیان لە هەر شوێنێک.